Osmanlı sadrazamlarından Hersekzade Ahmet Paşa tarafından 16. yüzyılda yaptırılan ve Evliya Çelebi’nin ‘Seyahatname’sinde aydınlık ve güzel bir yapı olarak bahsettiği bu kare planlı cami, beş asır boyunca birçok restorasyon geçirdi.
Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü, 2022 yılı Ocak ayında camide geniş çaplı bir restorasyon çalışması başlattı.
İç ve dış mekanda eş zamanlı olarak yürütülen çalışmalarda, caminin dış cephesi ve minaresi için orijinaline uygun ve bölgeye özgü ‘Keşan taşı’ kullanıldı.
Bu taşlar, Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün yaklaşık üç yıl süren çalışmaları sonucunda Keşan’da kullanılmayan alanlarda tespit edilmişti.
İhale sonrası çıkarılan bu özel ‘Keşan taşı’, cami bahçesinde kurulan bir atölyede işlendi.
Caminin minaresinde sarı, dış cephesinde ise yeşil tonlardaki ‘Keşan taşı’ kullanıldı.
Minare, iç ve dış cephe çalışmalarının büyük ölçüde tamamlandığı camide, ekiplerin kalem işi çalışmaları devam ediyor.
Ekipler tarafından aslına uygun şekilde restore edilen caminin, yıl içinde yeniden ibadete açılması planlanıyor.
“STATİK MODELLEME ÇALIŞMALARI YAPILDI”
Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Ahmet Saraç, Osmanlı İmparatorluğu’na 92 yıl başkentlik yapmış Edirne’nin vakıf eserleri açısından önemli bir şehir olduğunu ifade etti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün eserlerin bakımı, onarımı ve ihyası konusunda kesintisiz çalıştığını belirten Saraç, “Sorumluluk alanımızdaki illerden, özellikle Selimiye Camisi, Uzunköprü Muradiye Camisi ve Keşan Hersekzade Ahmet Paşa Camisi’nde restorasyon çalışmalarımız sürüyor.
16. yüzyılda Hersekzade Ahmet Paşa tarafından inşa edilen camimizde 2022 Ocak ayında restorasyon çalışmalarına başladık. İlk olarak iç beden duvarlarındaki çimentolu yapılar kaldırıldı ve kurşun kaplamalar açıldı.
Jeoradar ile caminin beden duvarları ve temelleri incelendi ve yapılan gözlemlerle yapının statik sorunları tespit edildi. Bu doğrultuda statik modelleme çalışmaları yapıldı ve caminin beden duvarları ile kubbelerinde gerekli güçlendirme çalışmaları gerçekleştirildi. Statik modelleme çalışmaları kapsamında minarenin kaide kısmının sökülüp yeniden yapılmasına karar verildi” dedi.
“TAŞ, CAMİMİZLE ÖZDELEŞEN BİR ÖZELLİK”
Camilerde kullanılan yöresel taşların restorasyonda tercih edildiğini vurgulayan Saraç, “Keşan Hersekzade Ahmet Paşa Camisi denildiğinde, camide kullanılan yöresel taşlar akla gelir. Caminin beden duvarlarında kullanılan yeşil taş ve minarede kullanılan sarı taş, camimizle özdeşleşmiştir. Restorasyon çalışmalarına başladığımızda Keşan’da bu taşlara ait bir ocak bulunmuyordu.
Geleneksel malzemenin ve dokunun korunması önemli olduğundan, uzun araştırmalar sonucu taş ocaklarının yerlerini tespit ettik. Kendi imkanlarımızla taşları ocaklardan çıkardık ve şantiyede kurduğumuz atölyelerde işleyip onarımları tamamladık. Camimizin dış cephe onarımları ve minareleri, Keşan’daki kum taşı ocaklarından temin edilen taşlarla aslına uygun şekilde tamamlandı. Şu anda camimizin güçlendirme işlemleri tamamlanmış, kubbe kurşunları kapatılmış, sıva işlemleri bitmiş ve kalem işi çalışmaları devam etmektedir.
Şu anda camimizin güçlendirme işlemleri tamamlanmış, kubbe kurşunları kapatılmış, sıva işlemleri bitmiş ve kalem işi çalışmaları devam etmektedir. Minarenin sökümü ve yapımı tamamlanmıştır. Şu anda camide çevre düzenleme çalışmaları, hazire düzenlemesi, lavabo ve abdest alma yerlerinin çalışmaları sürmektedir. Restorasyonun yıl içinde tamamlanarak caminin ibadete açılması hedeflenmektedir” diye konuştu.
HERSEKZADE AHMET PAŞA CAMİSİ’NİN TARİHİ
Keşan Hersekzade Ahmet Paşa Camisi, Edirne’nin Keşan ilçesinde bulunan ve 16. yüzyıl başlarında yapılmış tarihi bir yapıdır.
Osmanlı Veziriâzamı Ahmet Paşa tarafından yaptırılan bu cami, kitabe bulunmamakla beraber, 1515 Miladi yılına tarihlenen vakfiyesinde adı geçen Rus köyündeki mescidin yerinde olduğu kabul edilmektedir.
Evliya Çelebi’nin ‘Seyahatname’ adlı eserinde de aydınlık ve güzel bir yapı olarak bahsedilen cami, beş asır boyunca çeşitli restorasyonlar görmüştür.
HERSEKZADE AHMET PAŞA CAMİSİ’NİN MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Keşan Hersekzade Ahmet Paşa Camisi’nin mimari özellikleri şunlardır:
• Kare Plan: Cami, dıştan her bir köşesi 12 metre olan kare plana sahiptir.
• Kübik Gövde: Yapının gövdesi kübik şekildedir ve üzeri tromplarla geçilen, sekizgen bir kasnağa oturtulmuştur.
• Kubbe: Kubbesi 9,5 metre çapında olup, üzeri kurşun kaplamadır.
• Yeşilimtırak Taşlar: Yapının inşasında yeşile yakın bir renkte kesme taşlar kullanılmıştır.
• İç ve Dış Mekan: Hem iç hem de dış mimarisi dikkat çekici olup, özellikle kubbe ve tromplarındaki kalem işlemeleri görülmeye değer niteliktedir.
Bu özellikler, caminin tarihi ve kültürel önemini vurgulayan ve Osmanlı mimarisinin karakteristik unsurlarını yansıtan detaylardır.
